Nokkur orð um kærleikann og mótsetningu hans

Vér erum stödd hér á jörðu í þeim einfalda tilgangi að vinna að algerum sigri kærleikans yfir vonskunni.

- En þessi tilgangur felur í sér að andstæða kærleikans verður óhjákvæmilega að vera til staðar einnig, og ástæðu þess má lýsa með svofelldum orðum:

Kærleikurinn er í eðli sínu mildur, blíður, nærgætinn og óendanlega umburðarlyndur. Það er algerlega mótstætt náttúru kærleikans að neyða nokkra veru til nokkurs – og allra síst til þess að velja kærleikann. 

Og auk þess kemur til sögunnar sá þáttur að verur sem neyðast til að velja kærleikann, þ.e. sem eru fyrirframforritaðar til að vera kærleiksríkar, eru bara vélmenni en ekki sann-kærleiksfullar verur sem kjósa kærleikann sjálfar, án nokkurrar ytri þvingunar. Valfrelsi er ófrjávíkjanleg forsenda réttnefnds kærleika.

Kærleikurinn leyfir öllu að vaxa og dafna í eigin mætti og á eigin forsendum, jafnvel þótt það þýði hræðilega hryggð fyrir kærleikann (annað heiti á Guði) þegar verurnar sem hann elskar og þráir að öðlist einnig kærleikann kjósa andstæðu kærleikans.

En til þess að verur þessa heims hafi það valfrelsi, sem kærleikurinn útheimtir samkvæmt því sem hér að ofan segir, þá verður þeim að vera fyllilega frjálst að kjósa það sem kærleikanum er andstætt; en það sem kærleikanum er andstætt er það sem við köllum ´hið illa´: hatur, reiði, hefnigirni, blóðþorsti, fyrirgefningarleysi og annað þess háttar, sem allt á rót sína að rekja til grunnmótstæðu kærleikans: klofnings, sem er annað heiti á vonsku og þjáningu (því kærleikurinn er í eðli sínu eining og hamingja, og það er augljós staðreynd að vonskan og þjáningin stafa eingöngu af skorti á einingu og hamingju).

Og þetta vort bráðnauðsynlega valfrelsi milli vonsku og kærleika er öll ráðgátan bakvið tilvist vonskunnar í veröld sem alkærleiksríkur Guð hefur skapað.

Forsenda kærleika og samúðar í annarra garð er að elska og hafa samúð með sjálfum sér. Við elskum annað fólk vegna þess að við sjáum í því endurspeglun þeirrar fegurðar sem býr í okkar eigin brjósti. Án þessa elskuverðleika í voru eigin hjarta værum við ófær um að sjá nokkuð elskuvert við aðra manneskjur. 

 

Þegar ég skoða mína eigin þjáningu, þ.e. geðsjúkdómssögu mína, þá sé svo skýrt að hún stafar eingöngu af klofningi. Í villu minni leit ég svo á að hið andlega og hið veraldlega væri algerlega aðskilið, og til þess að öðlast hið fyrra þyrfti ég að hafna alveg hinu síðara. Þetta leiddi til þess að ég varð klofinn milli andlegs og jarðnesks veruleika, og festist í höfðinu á mér og skáldaði þar upp heim sem hefur ekkert að gera með það sem geðheilt fólk kallar raundóm – og þessi sjálfuppdiktaði heimur var mestanpart þjáningin uppmáluð. Sjúkdómsheitið ´geðklofi´ er því fyllilega viðeigandi í mínu tilviki.

Vissulega er það líka rétt að sálarkrankleikinn fól einnig í sér ýmsar glefsur af ósviknum andlegum raunveruleika. En þessar glefsur voru svo blandaðar alls kyns fáránlegum og hræðilegum ímyndunum að hið góða sem í þeim (glefsunum) kann að hafa falist drukknaði gersamlega.

Nú þarf ég bara að læra að integrera hið andlega og hið veraldlega með heildarsýn á alla hluti sem ekki leyfir neinn klofning neinsstaðar. Binda saman himin og jörð, sem er hið eiginlega markmið með veru vorri á þessari plánetu, sama hve óvitandi þorri fólks er um það takmark.

 

Að því kemur að lokum í þroskaferli okkar allra að við yfirstígum klofninginn / þjáninguna algerlega í eigin lífi, og verðum fyllilega integreraðar verur uppfullar af einingu og kærleika. En við þetta hverfur ekki þjáningin, heldur eykst fremur margfalt, þar sem eininginn og kærleikurinn hafa óhjákæmilega í för með sér algjöra meðlíðan og gertæka samúð með öðrum verum sem fastar eru í klóm klofnings / þjáningar.

 

Kvöl annarra verður okkar eigin kvöl, rétt eins og kvöl okkar allra er kvöl Guðs.

Ég er framandlingur hér á jörðu

Í mörg ár hefur það verið mér fullkomin ráðgáta hvað ég sé eiginlega að gera á þessari plánetu.

Mér finnst ég bara hvergi eiga heima hérna. Mér líður eins og aðkomumanni sem villst hefur langt af leið frá heimili sínu og hefur ekki hugmynd um hvert hann á að snúa sér.

Og ennfremur finnst mér hérumbil öllu öðru fólki ganga miklu betur en mér að fóta sig í jarðneskri tilveru.

Orð Lao-Tse í Bókinni um Veginn eru sem töluð úr mínu hjarta:

"Ég er einmana og yfirgefinn, eins og ég ætti hvergi heima. ( . . . ) Aðrir menn ljóma af hyggindum; ég einn er heimskur. (. . .) Allir aðrir hafa eitthvað að starfa; ég einn er duglaus og klaufalegur."

Takmarkið er fullkomnun í fullkomnu jafnvægi

Markmið það er Guð og vor eigin sál setja oss með vorri óralöngu keðju jarðvista er hvorki meira né minna en að þroska, fegra, dýpka og fullkomna alla eðlisþætti vora og ná óaðfinnanlegu jafnvægi milli þeirra.

Ef við föllumst á ofantalið verður auðveldara en ella að finna braut þá sem við verðum að feta í þessu lífi: hún er einfaldlega sú manneskjan rannsaki sjálfa sig ofan í kjölinn af eins mikilli skarpskyggni og heiðarleika og henni er unnt, beri kennsl á kosti sína og galla, styrki sína og veikleika, og vinni svo sleitulaust að því að efla þá þætti sem vanþróaðir eru, með þeirri einföldu en djúpu aðferð að setja dyggð upp á móti ódyggð. 

Ef við erum of heimsk þurfum við að efla vitsmuni og skynsemi; ef við erum of kaldhjarta þurfum við að tendra og dýpka tilfinningalífið; ef við erum of óákveðin og tvístígandi þurfum við að auka viljastyrkinn; ef við erum of einhliða vitsmunaleg þurfum við að virkja innsæi og visku; ef við erum of innhverf þurfum við að íhuga minna og gera meira; ef við erum of úthverf þurfum við að gera minna og íhuga meira; ef við erum of varkár þurfum við rækta með okkur meiri áræðni; ef við erum of hvatvís þurfum við að ala með okkur meiri fyrirhyggju; ef við erum of mikið með hugann í háloftunum þurfum við að öðlast meiri jarðtengingu; ef við erum of einskorðuð við hið jarðneska þurfum við að opna hugann meira fyrir andlegum háloftum; ef við erum við of lélega líkamsheilsu þurfum við að styrkja skrokkinn með því sem til þarf: betra mataræði, meiri hreyfingu o.s.frv. Og þannig mætti lengi áfram telja.

Og er lokamarkmiðið með öllu þessu að reyna að ná fullkomnum ballans milli allra eðlisfaktoranna.

Af ofansögðu er ljóst hve mikil viska er fólgin í spakmælunum fornu: ´sjálf(ur) leið þú sjálfa(n) þig.´ Því engin vera getur betur en þú sjálf(ur) svarað spurningu allra spurninga: í hverju er mér ábótavant, og hvað ber mér að rækta umfram annað í núverandi lífi?

Og umfram allt: ekki missa kjarkinn þótt vankantar ykkar virðist óyfirstíganlegir í þessu lífi. Höfum hugfast að það tekur margar hundruðir æviskeiða að fullkomna sig, og því skulum við ekki láta hugfallast þótt framfarir þær sem við getum tekið í þessu lífið virðast sorglega míkróskópískar miðað við þau ógurháu markmið sem við verðum að setja okkur. Munum að við höfum alla eilífðina frammi fyrir okkur!

Með þessa eilíðarsýn fyrir augum sjáum vér greinilega að engin góð viðleitni mun fara forgörðum þegar heild hlutanna er höfð í huga. Mjög er ósennilegt að vér getum orðið perfekt á núverandi æviskeiði voru, en margt smátt gerir eitt stórt og því mun sá tiltölulega agnarlitli þroski sem vér getum öðlast í þessu lífi (og hverju einstöku lífi öðru) verða í fyllingu tímans rýr en þó ómissandi stuðull að endanlegum sigri hins sanna, góða og fagra í allri veru vorri. 

Það er nóg að stíga út á brautu sjálfbetrunar í dag og einsetja sér að feta stíginn til fullkomnunar, því segir ekki máltækið að ´hálfnað er verk þá hafið er´?

Paul Brunton - stórkostlegur spekingur!

Um þessar mundir hef ég verið að lesa danska þýðingu bókar eftir heimspekinginn Paul Brunton sem út kom árið 1954, og ber rit þetta í þýðingunni heitið ´Vejen til Nyt Liv´ en á frummálinu ´The  Spiritual Crisis of Man´.

Sjaldan hef ég lesið bók sem er jafn stútfull af visku eins og þessi bók Bruntons. Ef einhver manneskja efast um tilvist æðri vitundarstiga, er taki venjulegu vitundarástandi meðalmannsins óralangt fram að visku og dýpt, þá þarf sú hin sama ekki að gera annað en að opna téða bók. Greinilegt er að skrif Bruntons streyma beint úr því sem indversk heimspeki esóterísk kallar ´Buddhi´, sem á íslensku hefur verið nefnd ´innsæisvitund´, en hún einkennist meðal annars af óskeikulli og takmarkalausri visku.

Ef til vill mun ég í næstu færslum fjalla um nokkrar af þeim undursamlega prófúndísku hugmyndum og vangaveltum sem Brunton viðrar í margnefndu riti. En nú um stundir er ég ekki í standi til þess - ég er enn að reyna að melta alla viskuna og spekina!

Tilgangurinn með veru minni hér á jörð

Eitt er ég viss um, og það er hver tilgangur minn hér á jörð er ekki: að sanka að mér völdum og efnislegum gæðum.

Jafnvel þótt ég eignaðist tuttugu hæða höll og tuttugu sportbíla og yrði einræðisherra yfir tuttugu löndum þá myndi það ekki hrökkva hót til að fylla upp í hið ömurlega tóm innra með mér.

Það er eitt og aðeins eitt sem getur fyllt upp í gapið hræðilega í sálu minni, og það er að tendra bál kærleika og samúðar í garð allra vera; sama kærleika og sömu samúð og Guð ber til allrar sköpunar sinnar.

Ef mér auðnast að öðlast þennan kærleika og þessa samúð meðan ég tóri hérna megin grafar þá álít ég líf mitt fullkomnað jafnvel þótt ég fari á mis við öll efnisleg gæði. Ef mér auðnast ekki að öðlast þennan kærleika og þessa samúð meðan ég tóri hérna megin grafar þá álít ég lífi mínu kastað á glæ jafnvel þótt ég syndi í öllum mögulegum efnislegum gæðum.

Í dag er ég sorglega víðsfjarri því að uppfylla skilyrðin fyrir altækum kærleika og samúð. Ennþá er ég alltof hégómlegur, eigingjarn og hjartakaldur.

En ekki þýðir að gera sér of mikla rellu út af þessum göllum, því fyrsta skrefið að því að laga gallana er vitanlega að átta sig á því að gallarnir séu til staðar.

 

Við erum ekki hátindur þróunarinnar!

Hvers vegna í ósköpunum eigum við að trúa þeirri hrokafullu og sjálfumglöðu kenningu að mannkynið sé toppurinn á þróun lífsins?

Úr því til eru óteljandi þroskastig neðar manninum (eins og hverjum manni er ljóst), er þá nokkuð nema lógískt að gera ráð fyrir því að til séu einnig ótal þroskaþrep ofar manninum? Spáið í það!

Það að langflest fólk skuli yfirleitt ekki skynja verurnar sem standa ofar mannkyninu á þróunarbrautinni er nákvæmlega engin röksemd gegn tilvist slíkra vera. Þessu má líkja við einfalt dæmi um ófullkomleika og fimbultakmarkanir mannlegrar skynjunar: við nemum ekki nema brotabrot af heildarlitrófi ljóssins berum augum. En Nota Bene! - þrátt fyrir þessar skorður á skynjun vorri efast enginn um tilveru þeirra ljóslitrofsþrepa sem augu vor nema ekki, því vísindin hafa verið þess megnug að víkka út skynjunina með ýmsum þartilgerðum tækjum og bæta í gloppur blindu vorrar.

Þetta einfalda dæmi sýnir klárlega hve útúrheimskulegt það er að gera skynjun meðalmannsins að einhverjum allsherjardómara um hvað er til í þessum heimi og hvað ekki.

Og fleiri exempel mætti til taka: ímyndum okkur nú að amöbur eða einhverjar þaðan af lægri lífverur tækju að fílósófera um stað sinn í tilverunni. Myndi þeim detta í hug að til væri nokkuð sem heitir mannfólk?

Allt styður þetta spakmælið sem haft er eftir einhverjum vitringnum: ´aðeins fífl trúa því einu sem þau sjá´ (ég held að það hafi verið Albert Einstein sem sagði þetta, en lesendur mega leiðrétta mig ef mér skjöplast).

Sú er trúa mín að einn góðan veðurdag muni vísindin staðfesta tilveru lífvera sem standa ofar manneskjunni á þróunarstiganum, líkt og þau hafa sannreynt þau stig í ljóslitrófinu sem augu vor fanga ekki.

 

Bábiljunni um erfðasyndina andæft

Öllu því fjölmarga kristna fólki sem trúir á erfðasyndina, þ.e .hið óforbetranlega synduga eðli mannsins, væri hollt að lesa eftirfarandi tilvitnun í indverska spekinginn Swami Vivekananda, en tilvitnunin er sótt í hina gagnmerku bók "Science and Religion" eftir annan vitring indverskan, Swami Ranganathananda:

´"Children of immortal bliss" - what a sweet, what a hopeful name! Allow me to call you, brethren, by that sweet name - heirs of immortal bliss - yea, the Hindu refuses to call you sinners. Ye are the children of God, the sharers of immortal bliss, holy and perfect beings. Ye divinities on earth - sinners! It is a sin to call a man so; it is a standing libel on human nature. Come up, O lions, and shake off the delusion that you are sheep (. . . )´

Halelúja, bróðir!

Koma Krists í réttu ljósi

Í bráðum tvöþúsund ár hafa kristnir einfeldningar búist við því að heimurinn sé í þann veginn að tortímast. Kristur er alveg að fara að koma aftur! Spádómar biblíunnar eru allir að rætast í þessum töluðu orðum! Við lifum á hinstu tímum mannkynssögunnar! Hversu ótaloft í aldanna rás hafa fullyrðingar af þessu tagi ekki hrotið af vörum postula rétttrúnaðarkristni? - Og þetta er allt saman absúrd, því hvers vegna í ósköpunum ætti Guð að eyða því sem hann hefur sjálfur skapað og setja eitthvað allt annað í staðinn? 

En jafnvel afkáralegasta hjátrú felur oftast nær í sér eitthvert sannleikskorn. Og svo er einnig í þessu tilfelli. Það er vissulega rétt að Kristur muni koma til jarðar í fyllingu tímans - en í allt, allt öðrum skilningi en kristnu heimsendasinnarnir trúa.

Til þess að skilja þetta verðum við að átta okkur á því að Kristur er réttskilið ekki persóna, heldur vitundarástand. Þetta vitundarstig kalla jógarnir "buddhi" en búddistarnir tala um "búddaeðli"; í kristinni esóterík er oft talað um "kristsvitund". En vitundarástand þetta einkennist af skilyrðislausum kærleika og óskeikulli visku.

"Koma Krists til jarðar" þýðir þannig einfaldlega það að meirihluti jarðarbúa nái sambandi við kristsvitundina og geri hana að hinu leiðandi afli í sínu lífi. Og ekkert getur komið í veg fyrir að þessi dásamlega draumsýn verði að veruleika. - Og takið eftir hve þessi skilningur á komu Krists er miklu einfaldari heimsendaórunum, en jafnframt miklu skynsamlegri, dýpri og fegurri!

Lesendur spyrja kannski þegar hér er komið við sögu hvaða sannanir ég hafi fram að færa fyrir tilvist fyrrgreindrar æðri vitundar sem kennd er við Krist. Og svarið er: stúderið bara ævi hina miklu dýrlinga allra trúarbragða! Þá sjáið þið hverjum hæðum mannleg viska og elska geta náð!

Við megum ekki ímynda okkur að það sé nokkuð yfirnáttúrlegt eða ójarðneskt við kristsvitundina. Það kemur engin þrumandi raust af himni sem básúnar: "nú hefurðu öðlast kristsvitund"! Kristsvitundin er eðlilegt vitundarástand sem býr í okkur öllum og vex hægt og náttúrlega fram í okkur líkt og fræið verður að blómi og barnið fullorðið.

Og ekki megum við heldur trúa að Kristur sé bara fyrir hin fáeinu útvöldu (en slíkur miður geðfelldur exklúsívista-boðkapur er oft megininntakið í stólræðum kristinna fúndamentalista: Kristur kemur bara til að sækja "sitt fólk", eins og það er gjarnan orðað - og skítt með allt annað fólk!) - Nei, Kristur (í skilningi kristsvitundar) er fyrir okkur öll, algerlega undantekingalaust!

Og ennfremur megum við ekki halda að Kristsvitundin gangi að nokkru leyti í berhögg við mennskuna eða mannlegt eðli. Þvert á móti! Eins og búddistarnir orða það, þá verðum við fyrst ekta manneskjur þegar við höfum virkjað búddaeðlið í okkur. Fram að því erum við bara dýr í fötum.

Ps. Af ofansögðu má jafnvel finna nokkurn stað þeirri trú kristinna bókstafssinna að þegar Kristur kemur aftur þá líði heimurinn undir lok. Því þegar geislarnir af sól kristsvitundar eru teknir að leiftra inn í hugskot meirihluta mannkyns þá rennur vissulega upp ný veröld jafnréttis, miskunnsemi og fegurðar, og endir verður bundinn á hinn gamla heim misréttis, grimmdar og ljótleika sem við búum í núna.

Tröll hafi trúarbrögðin!

Þótt ég telji sjálfan mig trúaðan mjög þá fyrirlít ég í raun öll trúarbrögð.

Bob Dylan sagði eitt sinn í viðtali eitthvað á þessa leið: "það er herfileg móðgun við trú (faith) að spyrða hana saman við trúarbrögð (religion)."

Guð er kærleikur, og sá kærleikur býr í hjartanu. Og þetta er eina trúarkennisetningin sem nokkur manneskja þarf nokkurn tíma á að halda!

Megi öll guðfræði veraldar fjúka út í veður og vind! Megi allar kirkjur og musteri jarðar hrynja til grunna! Megi allar biblíur og ritningar heims vera notaðar sem skeinipappír!

Amen!

Kenningin ljóta

Fyrr í dag horfði ég á Youtube - myndband með bandaríska sjónvarpsprédikaranum Jimmy Swaggart, er bar yfirskriftina "Hell is no joke". Inntak myndbands þessa er að mestu leyti yfirlýsingar guðsmannsins þess efnis að helvíti sé til í raun og veru, og að allar þær manneskjur (þ.e. effektíft langmestur meirihluti manna) sem ekki trúi á fórnardauða Krists á krossinum séu á hraðvegi til heljarelda.

Ég hef áður í bloggskrifum mínum fjallað um þá kenningu að Kristur hafi dáið á krossinum til taka saklaus út refsinguna sem við hefðum annars þurft að þola fyrir syndasekt okkar - og að friðþægingarfórn þessi sé ekki skilyrðislaus, heldur þurfum við að trúa á hana til að hún taki gildi.

Eins og ég sagði í fyrri skrifum mínum um þetta mál þá stenst kenning þessi ekki rökræna gagnrýni. Þetta er rétt eins og ef ég gengi inn á Litla-hraun og byðist til að sitja í steininum saklaus í stað þeirra manna sem þar dúsa. Réttlætisvitund okkar mannnanna yrði stórlega misboðið ef fangelsisyfirvöld féllust á þetta boð mitt - og eigum við að trúa því að guð hafi lakari réttlætiskennd en við misvitrar manneskjurnar?

Og þá komum við að áðurnefndum hótunum Swaggarts um óþrotlega helvítisvist fyrir alla þá sem ekki trúa: Hvers konar guð er það sem gerir trú á fráleita kreddu (friðþægingardauða Krists) að úrslitaatriði um eilíf örlög okkar? Hvers konar guð er það sem dæmir langflest fólk til ævarandi kvala í vítislogum, fyrir þá fáránlega léttvægu sök að það hafi ekki trúað á fyrrnefnt absúrd-dogma?

Nei, það er svo sannarlega enginn guð sem hagar sér svo, heldur bara djöfull!

Sannleikurinn er auðvitað sá að ekki einu sinni viðurstyggilegustu illvirki manna í jarðlífinu myndu verðskulda eilífa refsingu í helvíti, því hvaða réttlæti er í eilífri hegningu fyrir tímanlegar misgjörðir?

Kenningin ljóta (eins og ég nefni helvítisboðskap Swaggarts og skoðanasystkina hans) er almennt séð á mjög hröðu undanhaldi í kristindómi samtímans - og er það svo sannarlega vel! En ekkert getur bætt fyrir þær ólýsanlegu sálarkvalir sem þessi viðbjóðslega og með öllu óguðlega kenning hefur bakað milljónum manna í aldanna rás: þann lamandi ótta að maður sjálfur og ástvinir manns séu á leið til heljar, eða séu jafnvel þegar komnir þangað ef þeir eru látnir.

Ps. Sumir kristnir söfnuðir vorra tíma hafa reynt að milda boðskapinn með því að kenna að fólk dæmist ekki til eilífrar helvítisvistar fyrir að trúa ekki, heldur "einungis" til eilífs dauða. Við þessu segi ég bara: bita munur en ekki fjár!