Hlutanna sæla harmóní

Hve lífið er fagurt og sæluríkt og harmónískt ef maður lítur svo á að enginn hlutur í veröldinni sé í andstöðu við annan, heldur að sérhver hlutur uppfylli og komplementeri alla aðra hluti!

Og viðhorf þetta er alls ekki eintóm draumsýn, heldur endurspeglun af sjálfu grunnskipulagi alheimsins.

Að hluta til er það téð skipulag sem indversk heimspeki skírskotar til með hinu víðfeðma hugtaki ´advaita´ (bókstaflega ´ekki-tvíleiki´), þ.e. engar andstæður í raun hér í heimi heldur aðeins hin elegantasta og harmónískasta heild.

Og slíka ´einingarhyggju andstæðnanna´ er auðvitað að finna í fleiri fílósófíum austursins, t.d. í hinni velþekktu Yin-og-Yang kenningu Taóismans.

´Dans Shiva´ er heitið sem indversk alþýðuheimspeki ljær framrás og verkan alheimsins. Og fegurri líkingu er ekki hægt að finna þeirri framrás og verkan, því í dansi er jú enginn sem keppir við neinn, heldur svífa menn um salinn í áreynslulausum og þokkafullum takti - þ.e. ef þeir kunna sporin og troða engum öðrum um tær . . .

En til að átta sig á þeim ´ekki-tvíleika,´ sem tæpt var á hér að ofan, þarf manneskjan að hafa náð umtalsverðum vitsmunalegum þroska. Nánar tiltekið þarf hún að hafa náð sterku sambandi við það sem í esóterískum fræðum er nefnt ´æðri huglíkami´- en það er einungis það vitundarstig sem skilið getur abstrakt sannindi á borð við ´advaita,´ en ekki hinn svokallaði ´lægri huglíkami´, sem er ókleift að átta sig á neinu nema því sem er handfast og áþreifanlegt.

Á núverandi þroskaskeiði mannkynsins er langflest fólk (ef það er þá byrjað að hugsa á annað borð) fast í lægri huglíkama, og hefur enga hugmynd um að neitt ofar honum sé til. Og þetta útskýrir efnishyggju þá sem veður uppi í samfélagi voru, því materíalisminn er bara eðlileg (og raunar óhjákvæmileg) afleiðing af því vitundarstigi (= lægri huglíkama) sem ekki kemur auga á neitt annað en hið svokallaða ´efni´ - semsagt einungis það sem er sjáanlegt og áþreifanlegt og konkretlega  mælanlegt.

Á vorum dögum eru allir sem vettlingi geta valdið að ´mennta sig´ eins og það er kallað - þ.e. að ganga í skóla langt fram yfir tvítugt. Og hin leynda ástæða og markmið þessarar ´menntunarásælni´ er að þroska og styrkja hinn lægri huglíkama með því að fá honum alls kyns vitsmunaleg úrlausnarefni sem liggja á hans plani - sumsé eru konkret, sértæk og sundurgreinanleg (en ekki abstrakt, almenn og sameinandi).

Og því er það að þorri nútímafólks hafnar öllu því sem liggur annaðhvort ofar eða neðar huglíkama hinum lægri. Og þetta er ekki aðeins í hæsta máta æskileg heldur óundanforðanleg framvinda, því það er járnhart lögmál í allri vitundarþróun að hið lægra kemur á undan hinu æðra, og enginn kemst upp til hins hærra nema hafa fyrst náð tökum á hinu lægra.

(Hér er ef til vill rétt að minnast á að þrátt fyrir alla sína dásemd er hinn margumtalaði efri huglíkami aðeins vísirinn að æðri vitund, því mörg eru vitundarlögin honum ofar. En látum hér staðar numið, því hvaða tunga kann að lýsa því sem liggur ofar vitundarþroska nánast alls mannkyns?)

En sá tími kemur að efnishyggjan hopar og sól sannleikans rennur upp í allri sinni dýrð. Framtíð mannkyns er öllum hulin að langmestu leyti - og ekki get ég fremur en aðrir ráðið í þær rúnir - en þetta eitt er víst: að ekkert getur til lengdar hindrað andlega framsókn mannskepnunnar upp á við til þeirra undursamlegu vitundarsviða sem verið hafa til frá því áður en alheimurinn spratt fram, og bíða þess aðeins að mannsandinn svífi upp til þeirra líkt og örn til himins . . .